Bilim ve İslamlaşma

Şüphesiz İslamî bilişsel sistemin en önemli başarısı, çeşitli bilgi alanları arasındaki etkileşim ve bilimlerin birbiriyle bütünleşmesidir. Her bilgi alanının bir diğerini temel alarak kurulması ve bir diğerine yol açması sebebiyle, her alan diğerini etkiler. Bütünleşmeden kasıt; bilimlerin çatışma olmadan harmanlanması, hipotez alışverişinde bulunulması ve araçların ödünç alınmasıdır. Çağdaş anlamda bilimler arasında belirgin sınırların olmaması, farklı disiplinlerde yetkin bilim insanlarının ve düşünürlerin yetişmesine yol açmıştır.

Bu kitap, İslamî ilimlerle sosyal bilimler arasındaki ilişki meselesine odaklanarak, İslamî ilimlerin sosyal açıdan özelliklerini açıklamayı amaçlamaktadır. Bilimin gücünün şeriat ile ilişkisi, dil ve taşıdığı değerler, teorikleştirme yerine bilişsel gerçekçilik, bilimlerin beşerî bilimler ile bütünleşmesi ve İslam medeniyetindeki akademik derslerin, açık ve anlaşılır hâle gelmesinin ardından genel bir kültüre dönüşümü gibi konuları içermektedir.

Kitap aynı zamanda Arap ve İslam dünyasındaki sosyal bilimlerde modernitenin özellikle kimlik ve işlevle ilgili zorluklarına da odaklanmaktadır. Hukuk ve antropoloji gibi belirli bilimlerdeki vaka çalışmalarını gözden geçirerek, İslamî ilimler ile sosyal bilimler arasında bir boşluk olup olmadığını sorgulayarak bilimlerin İslamî temellere oturtulması fırsatlarını araştırmaktadır. Kitap, İslamî ilimler ile temel bilimler arasındaki ilişkiyi tartışmakta; İslamî öz-yerelleştirmenin gerekliliğini, anlam haznesi olarak kavramların önemini, İslam hukukunun merkeziliklerini ve aralarındaki ilişkileri vurgulamaktadır. Daha sonra Batı standardının hakimiyetine meydan okuyarak metodoloji fikrini eleştirmekte ve “Doğuştan gelen fıtrat, bir bilgi kaynağı olabilir mi?” sorusuna cevap vermektedir.